Cách trồng rau mùi phát triển nhanh cùng với đây là loài cây gia vị thơm ngon , chế biến nhiều món ăn hấp dẩn, có thể kết hợp với rất nhiều món ăn khác nhau, cách trồng cũng vô cùng đơn giản, sau đây là những gì mà bạn cần nên biết về cây rau mùi
Rau mùi hay còn gọi là ngò, ngò rí, hồ tuy, mùi tui, mùi ta,[1], ngổ[2], ngổ thơm[2], nguyên tuy, hương tuy, là loài cây thân thảo sống hằng năm thuộc họ Hoa tán (Apiaceae), có nguồn gốc bản địa từ Tây Nam Á về phía tây đến tận châu Phi.
Cây rau mùi là cây thân thảo, lá mềm, lá cây mọc thẳng từ gốc bằng một cuống dài, cuống hình ống, rỗng ruột, lá có màu xanh, hơi tròn, mép lõm như hình cái hoa, cây có mùi hương thơm dễ chịu.
Cây rau mùi tây không chỉ làm rau gia vị, mà còn dùng để áp dụng cho nhiều bài thuốc chữa bệnh như: làm thông sữa, xóa tàn nhanh. Nhìn chung đây là loại cây đa năng có kỹ thuật trồng lại đơn giản, chỉ cần áp dụng theo một số kỹ thuật trồng dưới đây sẽ cho bạn một vườn rau mùi ăn quanh năm không hết.
Thời vụ trồng rau mùi
Rau mùi hiện nay đã có thể trồng được quanh năm, nhưng thời điểm trồng mà cây rau mùi phát triển tốt là vụ đông-xuân từ tháng 10 đến tháng 1 năm sau
Đất trồng rau mùi: cây rau mùi cần được làm đất nhỏ và tuyệt đối không được ngập úng nước, đất nhiều mìn, Rau mùi phát triển tốt trong điều kiện ánh sáng tốt, và trong môi trường đất thoát nước tốt, và có độ PH từ 6.2-6.8. Loài rau này, có thể phát triển tốt ở nơi có ánh sáng nhẹ ở vùng Nam và Đông Nam (vùng này thường có nhiệt độ cao)
Cách ủ và gieo hạt rau mùi
Khi đã có những túi hạt giống rau mùi ta nên tiến hành ngâm hạt rau mùi để giúp rau mùi nảy mầm đều hơn, Để cây mau lớn, các bạn cần ngâm hạt qua đêm trong nước hơi ấm (khoảng 6-8h tuỳ thời tiết). Vớt ra để lên một chiếc khăn ẩm gói lại, nhúng nước cho ẩm rồi để vào một chỗ. Vài ngày sau đó, thi thoảng kiểm tra độ ẩm của khăn và nhúng nước nếu cần.
Gieo rau mùi xuống đất: sau khi rau mùi đã lên mầm ta tiến hành gieo hạt xuống đất đã chuẩn bị trước đó, sau đó phủ lên một lớp đất mỏng khoảng 2cm để giúp sau khi nảy mầm có đủ đất để bám và cây phát triển khỏe mạnh.
Cách chăm sóc cây rau mùi
Sau khi cây rau mùi nảy mầm và phát triển ta nên tưới nước thường xuyên hơn, khi cây rau mùi bắt đầu ra lá thật ta nên bổ sung them chất dinh dưỡng cho cây hoặc nếu trong đất ban đầu đã đầy đủ chất dinh dưỡng thì ta có thể dừng và chi cần tưới nước là đủ.
Ta tiến hành nhỏ bỏ cỏ dại để giúp cây rau mùi phát triển tốt hơn và không bị mất phần dinh dưỡng, giúp cây phát triển khỏe mạnh hơn, Để rau mùi xanh tốt quanh năm cũng cần phải bón phân đầy dủ tuy nhiên không nên lạm dụng quá nhiều cây sẽ dễ ngộ độc, lá xoăn và vàng.
Phòng trừ sâu bệnh trên cây rau mùi
Rau mùi là loại rau cho thu hoạch sớm và rất ít sâu bệnh hại, tuy nhiên trong quá trình chăm sóc ta cũng cần chú ý tới các loại sâu cắn phá lá của rau, Có thể sử dụng Sherpa hoặc Biocin để phun, tuy nhiên, do thời gian canh tác rau ngắn nên cần tính toán kỹ thời gian phun thuốc để thu hoạch cho thích hợp (đảm bảo thời gian cách ly).
Cây rau ngò rí ít bị sâu bệnh nặng, song cũng cần chú ý đến loại sâu xám ở đầu vụ, sâu ăn tạp, bệnh chết cây con,… Là loại rau ăn lá ngắn ngày nên phải thận trọng khi sử dụng thuốc BVTV, chỉ sử dụng loại ít độc hại, phân hủy nhanh như phân vi sinh và tốt nhất là không nên sử dụng.
Thu hoạch rau mùi
Sau khoảng thời gian trồng 30 ngày ta có thể thu hoạch, ta có thể nhổ tỉa hoặc thu cả luống tùy vào mục đích sử dụng của bạn
Giá trị dinh dưỡng cho mỗi 100 g (3,5 oz) | |
---|---|
Năng lượng | 95 kJ (23 kcal) |
4 g | |
Chất xơ | 3 g |
0.5 g | |
2 g | |
Vitamin | |
Vitamin A equiv. | (42%) 337 μg |
Vitamin C | (33%) 27 mg |
| |
Tỷ lệ phần trăm xấp xỉ gần đúng sử dụng lượng hấp thụ thực phẩm tham chiếu (Khuyến cáo của Hoa Kỳ) cho người trưởng thành. |
Tác dụng của rau mùi đối với sức khỏe
Rau mùi giúp Chống viêm: rau mùi chứa hàm lượng cao axit béo omega 3 và omega 6 do vậy có tác dụng bảo vệ cơ thể chống lại các bệnh viêm và ngoài ra còn nhiều lợi ích sức khỏe khác, như hỗ trợ sự phát triển trí não ở trẻ em.
Rau mùi giúp Bảo vệ mắt, giúp mắt sáng: do có chứa hàm lượng beta carotene cao cùng với rất nhiều chất chống oxy hóa, rau mùi được xem là thảo dược giúp giảm các bệnh liên quan đến mắt và cải thiện thị lực rất tốt. Không chỉ thế, rau mùi còn có công dụng làm giảm nguy cơ mắc các bệnh như thoái hóa điểm vàng và đục thủy tinh thể.
Rau mùi giúp Tăng cường hệ miễn dịch: vitamin A, C có trong rau mùi có tác dụng hỗ trợ và thúc đẩy hệ thống miễn dịch khỏe mạnh. Rau mùi cũng chứa nhiều chất diệp lục chống lại các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn và nấm gây ra.
Rau mùi giúp Hỗ trợ kiểm soát lượng đường trong máu: một nghiên cứu dựa trên kết quả những người mắc bệnh tiểu đường tiêu thụ rau mùi trong khoảng vài tháng cho thấy, lượng đường trong máu của họ giảm mạnh và ổn định hơn. Điều này gợi ý cho việc rau mùi có khả năng kiểm soát lượng đường trong máu ổn định và chống lại bệnh tiểu đường.
Rau mùi giúp xương chắc khỏe: rau mùi được xem là một nguồn cung cấp canxi tuyệt vời, giúp cho quá trình hình thành và duy trì xương khỏe mạnh.
Rau mùi giúp Bảo vệ tim mạch: rau mùi giúp thanh lọc máu và loại bỏ homocysteine, một loại axit amin gây thiệt hại cho các mạch máu và hệ thống tim mạch. Folate có nhiều trong rau mùi làm giảm lượng enzyme có hại cho cơ thể, từ đó ngăn ngừa các cơn đau tim và đột quỵ.
Rau mùi giúp Hỗ trợ chữa mất ngủ: rau mùi được sử dụng như một loại thảo mộc thiên nhiên có tác dụng làm dịu thần kinh, hỗ trợ giấc ngủ sâu và an toàn.
Rau mùi giúp Phòng chống ung thư: các chất chống oxy hóa trong rau mùi bao gồm beta carotene, vitamin C, vitamin E, ferulic, axit caffeic, kaempferol và quercetin được chứng minh là những chất chống oxy hóa có tác dụng làm giảm nguy cơ mất cân bằng oxy hóa trong các tế bào, do vậy có thể phòng chống bệnh ung thư.
Rau mùi giúp Giúp loại bỏ kim loại nặng trong cơ thể: rau mùi là một trong số ít những loại thảo dược được sử dụng để hỗ trợ loại bỏ lượng kim loại nặng, khử độc thủy ngân, nhôm và những chất hại khác. Bạn chỉ cần trộn nước ép rau mùi với bột Chlorella (một loại tảo đơn bào) và sử dụng hàng ngày. Hỗn hợp nước uống này bạn có thể bảo quản trong tủ lạnh.
Rau mùi giúp Tác dụng làm đẹp tuyệt diệu: không chỉ tốt cho sức khỏe, rau mùi còn là một loại “mỹ phẩm” từ tự nhiên rất tuyệt.
Giúp giảm khô da, da có mụn: giã nát rau mùi lấy nước cốt khoảng 1 thìa cà phê trộn 1 chút bột nghệ, rửa mặt thật sạch rồi bôi hỗn hợp này lên mặt mỗi tối trước khi đi ngủ, sẽ giúp da mặt hồng hào, giảm mụn.
Chữa mụn bọc và mụn trứng cá: 1 muỗng nước ép rau mùi trộn chung 1 nhúm bột nghệ, rửa mặt thật sạch rồi bôi hỗn hợp này lên mặt mỗi tối trước khi đi ngủ, giúp tươi nhuận da, giảm mụn trứng cá.
Trong quả mùi có chứa tinh dầu từ 0,8 đến 1,8%, các loại dầu béo từ 20 – 22%. Mùi trồng ở Việt Nam quả có chứa 0,79 – 1,17% tinh dầu và hàm lượng lanalol trong tinh dầu thường cao hơn tài liệu thế giới, đạt từ 86,1 – 96,3%.
Tinh dầu hạt mùi với tên thương phẩm là Coriander oil, là chất lỏng màu vàng nhạt, mùi thơm. Thành phần chính của tinh dầu mùi là linalol 63,1 – 75,5%. Tinh dầu hạt mùi được dùng làm chất thơm trong kỹ nghệ thực phẩm, các sản phẩm thuốc, kỹ nghệ hương liệu.
Theo kết quả nghiên cứu được ghi nhận trong Pubmed (Thư viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ), thì hạt mùi chứa tinh dầu, chủ yếu là linalol (58,22%), dùng ngoài da có tác dụng kháng nấm. Dịch chiết cây mùi có tác dụng hạ đường huyết và chống gốc tự do. Tác dụng lợi tiểu và hạ huyết áp từ dịch chiết hạt mùi cũng được ghi nhận.
Hạt giống rau mùi chịu nhiệt
rất được ưu chuộng tại tất cả các gia đình. Cây rau mùi chịu nhiệt có thể kết hợp với nhiều loại rau gia vị khác , ăn sống cùng kết hợp với nhiều món ăn khác trong gia đình bạn.
Giống rau được sản xuất trồng trọt chủ yếu nhờ nhiều yếu tố thuận lợi đem lại. Cây cao trung bình khoảng từ 18-20cm, cuống ài từ gốc, lá xẻ thành 3 thùy có khía răng to và tròn, phía trên cùng thì lá thường có hình sợi nhỏ nhắn. Hạt giống này nảy mầm cao, rất khỏe có sức kháng lại sâu bệnh với chống chịu cùng môi trường, đặc biệt là khả năng chịu hạn cao.
Cây xanh mướt nhìn rất đẹp mắt thường dược dùng trang trí, cắt trộn cùng các món ăn rất hấp dẫn. Đặc biệt là mùi thơm của cây là nét đặc trưng nổi bật cuốn hút người dùng, rau mùi được sử dụng phổ biến khá nhiều và thường xuyên có mặt trong các bữa ăn hàng ngày của chúng ta. Không những dùng để ăn mà rau mùi có thể dùng làm thuốc, ngoài lá ra thì hạt cũng được sử dụng đáng kể, hạt được xay nhuyễn nấu cari, làm gia vị gia vị.
Công dụng của rau mùi
- Trị chứng khó tiêu, rối loạn tiêu hóa nên làm nước ép rau để uống rất có hiệu quả. Ngoài ra còn chũa nôn mửa, kiết lị
- Giảm hàm lượng cholesterol trong máu
- Làm môi hết thâm, tươi hồng . hãy dã rau mùi cùng muối hột , lấy nước bôi lên
- Long đờm
- Tráng dương
- Trị chứng đầy hơi
- Gia tăng bài tiết nước tiểu, mồ hôi
Chữa viêm kết mạc: Rau mùi tươi, phơi trong mát cho khô, đem sắc lấy nước và rửa mắt trong trường hợp bị viêm kết mạc, làm giảm đau và giảm sưng mắt
Ngừa bệnh đậu mùa: 1 muỗng dịch lá tươi rau mùi, nghiền trộn chung với 1-2 hạt chuối, uống 1 lần trong ngày, dùng liên tục trong 1 tuần, nhỏ dịch ép lá vào mắt trong giai đoạn bị bệnh để giúp ngừa thủy đậu lây lan gây tổn thương mắt
Hạt rau mùi cũng được làm thuốc
Khi bị sốt cảm cúm, lấy hạt sắc uống
Trị bệnh trĩ, sao hạt rồi tán mịn pha chút rượu uống khi đói
Tinh dầu có nhiều trong lá và hạt rau mùi nên có tính gây dị ứng da. Nên cẩn thận khi tiếp xúc nhiều với lá và hạt rau mùi cần chú ý mang găng tay khi tiếp xúc. Hạn chế dùng rau mùi cho các bệnh nhân bị hen phế quản hoặc viêm phổi mãn tính.
Cách gieo trồng rau mùi chịu nhiệt
Chuẩn bị:
Hạt giống: Hạt giống đóng vai trò khá quan trọng trong việc gieo trồng. Cần phải có hạt giống tốt để đảm bảo tỉ lệ nảy mầm của cây 80%, sức chịu nhiệt, độ khỏe của cây. Vì vậy hãy lựa chọn những hạt giống có chất lượng để gieo trồng.
Mùa vụ: Thích hợp để trồng quanh năm
Lượng giống cần gieo trồng: 2-8kg/1000m2
Đất trồng: đất nhiều mùn giàu chất dinh dưỡng
Cách tiến hành trồng rau mùi cao sản
Làm đất: Trước một tuần gieo hạt thì hãy làm đất, cày bừa đất lên cho tơi xốp, thông thoáng giàu oxy, diệt mầm bệnh, nhặt sạch cỏ, nếu đất bị chua phèn thì dung vôi rải lên.
Lên luống cao 15-20cm, rộng khoảng 1-1,2m
Ngâm hạt trong nước ấm, ủ qua đêm hoặc vò xát hạ ra để đẩy nhanh tốc độ nảy mầm của hạt, gieo đều theo mật độ
Tưới ẩm nước cho đất, dùng bạt che kín lại tránh các sinh vật phá hoại
Khi bắt đầu ra lá thì bón lót cho cây, dùng phân chuồng đã qua ủ hoai, thêm tro trấu . sau 2 tuần thì chuyển qua bón thúc mỗi tuần bón một lần.
Tưới nước thường xuyên đều đặn cho cây, tỉa thưa, nhổ cỏ vun tới gốc
Cây rau mùi rất ít bị bệnh có thể dùng nước thảo dược, chế phẩm sinh học tưới ngăn ngừa sâu bệnh
Thu hoạch rau mùi chịu nhiệt
Sau 35-40 ngày có thể thu hoạch rau ngon lành, an toàn không nên sủ dụng các thuốc hóa hoạch trong quá trình trồng hoặc dùng thì phải đúng liều lượng, đúng cách.